FALECE SANTIAGO CARRILLO (BIOGRAFIA)

Santiago Carrillo, secretario xeral do Partido Comunista de España (PCE) de 1960 a 1982 e un dos artífices da transición española, faleceu onte en Madrid aos 97 anos.


Xa en democracia, compatibilizou a súa clara militancia republicana coa súa admiración polo Rei, con quen mantiña unha excelente relación e ao que defendía como motor da transición e freo aos golpistas o 23-F.

Fillo dun militante do PSOE e de UXT, naceu en Xixón, o 18 de xaneiro de 1915, aínda que pronto se trasladou a Madrid coa súa familia.

Militante das Mocidades Socialistas desde 1928, tras a unificación desta organización coas Mocidades Comunistas, en abril de 1936, foi elixido secretario xeral da nova formación. En xullo de 1936 afiliouse ao Partido Comunista (PCE).

A pesar da súa mocidade, tivo un papel destacado na vida política de Madrid tras o levantamento militar do 18 de xullo de 1936, á vez que escalaba postos no Partido.

Como delegado de Orde Pública e membro da Xunta de Defensa de Madrid, desde o 6 de novembro de 1936, responsabilizáronlle da matanza de militares sublevados en Paracuellos (Madrid) do 7 e 8 dese mes, aínda que Carrillo sempre defendeu que foi obra de descontrolados.

En febreiro de 1939 cruzou a fronteira francesa e comezou un exilio de 38 anos, que lle levou á Unión Soviética, EE.UU., Arxentina, México e Alxeria, ata que fixou a súa residencia en París.

"Delfín" de Dores Ibárruri, "A Pasionaria" desde 1946, no VIN Congreso do PCE (1960) no que esta foi elixida presidenta, Carrillo foi elixido secretario xeral, cargo que ocupou ata 1982.

Foi partidario da independencia política respecto da URSS, postura que afianzou tras a invasión de Checoslovaquia en 1968, e defendeu a autonomía dos países europeos para buscar o seu propio camiño cara ao socialismo, que desembocou no "Eurocomunismo".

Para España, desde 1956 propiciou unha "política de reconciliación nacional", apoiando un pacto de todas as forzas "antifranquistas". En 1974 creou, con Rafael Calvo Serer, a Xunta Democrática.

Tras a morte do ditador, usou distintas fórmulas de presión para conseguir a legalización do PCE, como a convocatoria dunha rolda de prensa en Madrid o 10 de decembro de 1976, que provocou a súa detención, o día 22 dese mes, levando unha perruca que lle faría famoso en toda España.

Foi elixido deputado nos primeiros comicios democráticos de xuño de 1977 e como representante comunista participou nos "pactos da Moncloa".



Reelixido deputado en 1979, nesta Lexislatura viviu o golpe de estado do 23-F e foi un dos tres políticos, xunto ao presidente do Goberno, Adolfo Suárez e ao vicepresidente, xeral Gutiérrez Mellado, que permaneceu no seu escano, desobedecendo as ordes do coronel Tejero.

Tras unha grave crise interna, acentuada pola derrota sufrida nas xenerais de outubro de 1982, o 6 de novembro dese ano presentou a súa dimisión con secretario xeral do PCE.

En 1985 separouse definitivamente do mesmo e creou un novo grupo político, Partido dos Traballadores-Unidade Comunista, co que acudiu ás eleccións de 1986, aínda que non obtivo escano.

Logo de longas negociacións, o 27 de outubro de 1991 asinou o ingreso dos membros desa formación no PSOE, como unha corrente interna baixo o nome de "Unidade de Esquerda", aínda que el quedou fóra, ao considerar que "a súa longa historia de dirixente comunista dálle autoridade moral para soster a posición dos seus camaradas, pero lle inhabilita para desempeñar calquera papel protagonista".

Desde entón, dedícase a escribir libros e artigos nos medios de comunicación e a dar conferencias e participar en faladoiros radiofónicos, xa que se considera xubilado de militancia, pero non do mundo da política.

recibiu numerosos recoñecementos pola súa actuación durante a transición, sobre todo a partir de 2005, data do seu noventa aniversario, como a cea homenaxe, ofrecida o 16 de marzo, á que asistiron destacadas personalidades, entre elas o presidente do Goberno, Rodríguez Zapatero.

O 20 de outubro dese ano foi investido Doutor Honoris Causa pola Universidade Autónoma de Madrid, aínda que o acto viuse boicoteado por mozos de extrema dereita.

O 17 de xaneiro de 2008 foi galardoado pola Fundación Sabino Arana, por "a súa contribución no restablecemento da democracia" en España tras a ditadura de Franco. En decembro de 2008 foille concedida a Medalla ao Mérito do Traballo.

Á marxe da política, Carrillo considérase xornalista, profesión que comezou a exercer aos 16 anos, como redactor de "O Socialista". En abril do 1994 foi elixido membro de honra da Agrupación de Xornalistas da UXT e en xuño de 2005 foi homenaxeado pola Asociación da Prensa de Madrid.

Autor de numerosos libros, en 1993 presentou as súas "Memorias" e dez anos despois publicou "A memoria en retrincos". En 2008 publicou "A crispación en España. Da Guerra Civil aos nosos días" e "Dores Ibárruri. Pasionaria, unha forza da natureza". O 6 de abril de 2010 presentou "Os vellos camaradas".

O 18 de xaneiro 2011, día no que cumpría 96 anos, presentou un novo libro "A difícil reconciliación dos españois". O exsecretario xeral do PCE lamentou a "mentalidade medieval" que aínda ten a Igrexa española.

Un mes despois participou nos actos de recordo do 23-F, ao cumprirse o trinta aniversario do intento golpista.

Era un habitual das páxinas de opinión do País e participaba semanalmente nun faladoiro político no programa "A fiestra" da cadea SER.

En abril de 2009 presentouse no Festival de Cine de Málaga un documental sobre a súa vida, titulado "Últimas testemuñas: Fraga Iribarne e Carrillo, comunista", dirixido por Manuel Martín.

En 2008 pasou polo hospital en dúas ocasións por problemas cardíacos leves, en outubro de 2011 estivo dous días ingresado por unha infección urinaria e o 19 de abril de 2012 foi intervido de apendicitis e permaneceu hospitalizado ata o 4 de maio. De novo, o 17 xullo, e por espazo de dous días, estivo ingresado nun hospital de Madrid por mor dun problema de rega sanguínea.

Estaba casado con Carmen Menéndez e tiña tres fillos: Santiago, Jorge e José. Este último foi elixido reitor da Universidade Complutense en abril de 2011.