12 MESES SEN PIEDADE

Parafraseando unha gran película imos resumir un chisco este ano 2012 políticamente falando.

Unha desapiadada reforma laboral, fortes recortes en educación e saúde, subidas de impostos e rebaixas salariales, todo supeditado a reducir o déficit público, converteron en 2012 as rúas de España nun espello da indignación cidadá. As políticas neoliberales iniciadas en mayo de 2010 polo entón presidente do Goberno español, o socialdemócrata José Luís Rodríguez Zapatero, intensificáronse coa chegada ao poder do conservador Mariano Rajoy, o 21 de decembro de 2011. Sometida a unha estrita vixilancia da Unión Europea (UE), a súa administración aprobou no verán pasado un plan de rigor que prevé aforrar uns 150 mil millóns de euros ata 2014, no que se considera o maior axuste presupuestario dos últimos 30 anos. Pero en febreiro, a dous meses do seu investidura, Rajoy sancionou o que quizais sexa o seu decreto máis nefasto: unha reforma laboral que abaratou e facilitou o despedimento nun país con máis do 25 por cento da súa poboación no desemprego, a taxa máis alta do mundo industrializado. A partir de entón, o número de desocupados aumentou en 500 mil acodes ata rozar os seis millóns, e tamén desde ese momento a contestación cidadá comezou a sentirse en toda a xeografía española. Para a Confederación Comisións Obreiras (CC.OO.) e a Unión Xeral de Traballadores (UGT), a lóxica dos cambios introducidos polo dereitista Partido Popular (PP) no mercado de traballo é o desmantelamento progresivo dos dereitos adquiridos durante décadas. A xuízo das dúas centrais sindicais maioritarias, a disposición do PP, que cualificaron de desequilibrada, foi imposta pola patronal española, a UE, o Fondo Monetario Internacional, o Banco Central Europeo e o goberno alemán. A cidadanía debe tomar conciencia de que se están movendo máis cousas á marxe desta modificación nas leis laborais, alertaron a CC.OO. e a UGT, que puxeron como exemplo os severos recortes en materia sanitaria e educativa aplicados polo PP, que pasaron os 10 mil millóns de euros. Precisamente, "o tijeretazo" neses servizos públicos foi a faísca que acendeu a mecha das protestas contra unhas medidas que, lonxe de atenuar a crise, empeoraron case todos os datos: paro, recesión, débeda, déficit, inflación e un empobrecimiento xeneralizado da poboación. Ademais das numerosas manifestacións en rexeitamento á súa política neoliberal, que se estenden ata ata os últimos días de decembro, Rajoy converteuse no primeiro presidente dun Goberno español que soporta dúas folgas xerais nun mesmo ano (marzo e novembro). En 12 meses, recortou miles de millóns en gasto público, afectando á sanidade e a educación públicas, dúas dos alicerces do Estado de benestar, subiu varios impostos, eliminou aos funcionarios a paga extra de Nadal e non revalorizou as pensións en función da inflación, pese a prometer que non tocaría esas retribuciones. Con este panorama, a rúa volveuse na súa contra e desde fai meses resiste unha exasperación cidadá que ha ir saltando duns sectores a outros, en sintonía con todas as frontes abertas ao mesmo tempo pola súa administración. Médicos, pacientes, xubilados, discapacitados, docentes, estudantes de todos os niveis de ensino, policías, traballadores do transporte e ata xuíces e fiscais foron algúns dos protagonistas do sinfín de movilizaciones en defensa de prestaciones ata agora universais e gratuitas. Unha das protestas que máis impacto tivo neste primeiro ano de Goberno do PP foi a convocada pola Coordinadora 25-S (por 25 de setembro), que ese día congregou a miles de persoas fronte á sé do Congreso dos Deputados (Cámara baixa). Baixo o lema Rodea o Congreso, os asistentes á multitudinaria movilización esixiron entón a dimisión do Executivo e o inicio dun novo proceso constituyente, ao considerar que a actual Carta Magna de 1978 cumpriu o seu ciclo. Desde entón, a Coordinadora 25-S, integrada por diversas plataformas sociais como o Movemento 15-M ou os indignados, consolidouse como un novo estandarte reivindicativo a través de accións de desobediencia civil non violenta. Aínda que intenta diferenciar a situación de España á de Grecia e Portugal, rescatados pola UE, as imaxes de ira, desalento e pobreza -máis do 21 por cento da poboación vive por baixo dese limiar- ocupan a diario titulares na prensa nacional e internacional. En opinión do xornal digital Público, nestes 365 días quedou demostrado que, en lugar de conter o malestar cidadán, as políticas do PP disparárono e, á vista dos nulos resultados positivos, van camiño de incrementalo. Cunha hegemonía parlamentaria de 185 deputados, que lle permite levar adiante a súa axenda antisocial en solitario -a maioría dos partidos da oposición rexeitan o seu programa-, a rúa transformouse no principal temor de Rajoy e o seu Executivo. As polémicas reformas, cualificadas por moitos de ideolóxicas, deterioraron a imaxe do xefe de Goberno, ata entre os propios votantes do seu partido, segundo todas as enquisas. Nun recente balance da súa xestión, Rajoy insistiu na herdanza recibida (do Partido Socialista Obreiro Español) para xustificar as súas medidas, malia transcorrer 12 meses desde que os socialistas deixaron o Palacio da Moncloa (sé do poder central). Valorou, con todo, que o peor da crise está pasando e lévanse a término os alicerces do seu compromiso para lograr crecemento económico e creación de emprego, todo o contrario ao que mostran as cifras actuais e os pronósticos futuros. O deputado da coalición Esquerda Unida José Luís Centella advertiulle que a luz que di ver ao final do túnel, ao afirmar que España está saíndo da crise, pode ser o faro dun tren que vén de fronte e co cal chocará irremediablemente.